رهروان پژوهش

خبر برگزاری نشست مجازی با موضوع «بررسی موانع تولید علم در حوزه های علمیه»

نشست پژوهشی با عنوان: «بررسی موانع تولید علم در حوزه های علمیه» توسط مدرسه علمیه شهید مطهری (ره) تنکابن در تاریخ 29/09/1399 به صورت مجازی برگزار شد.

استاد «سرکار خانم عرب» در ابتدا برای این نشست سه بخش در نظر گرفتند: بخش اول تعریف علم؛ که معنای لغوی آن دانستن، معرفت، یقین کردن است، علم در واقع به یک نظام دانشی مبتنی بر مفاهیم و یافته های قابل بررسی و همگانی اشاره می کند. وی تصریح کرد: خداوند در قرآن می فرماید: آیا نمی بینید؟ آیا نمی شنوید؟ در همین حوزه حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: علم مبنای هر کار نیک و جهل مبنای هر کار شری است. بنایراین با توجه به این اهمیت و دسته بندی، ما وقتی به نظر فیلسوفان و نظریه پردازانی همچون علامه طباطبایی و صدرالمتالهین مراجعه می کنیم درمی یابیم که تعریف این بزرگان از علم همان تعریفی است که در حوزه دین به آن اشاره شده که علم یک امر وجودی است و وجدان هر کس علم را از عالم بالاتر شهود می کند و به قلب انسان وارد می شود و انسان ها با توجه به استعدادها و آمادگی خود و به کمک عقل صورت های مختلف علم را کسب می کنند.

سپس استاد به محتوای علم به عنوان بخش دوم ادامه دادند؛ علم یک سیتم است که از اجزایی تشکیل شده و این اجزا از فرضیه هایی تشکیل شده، کارکرد این فرضیه ها این است که با پیش بینی اطلاعات به علم می رسد. در فرهنگ دینی علم از جانب خدا صادر می شود و بر اساس همین علم پایه گذاری فرهنگی و تمدنی رخ می دهد . تحقق این تمدن چند گام اساسی نیاز دارد که عبارتند از: خودباوری، شناختن دین اسلام به عنوان یک مکتب الهی، شناخت فلسفه و الگوی توحیدی و گسترش آن.

ایشان در ادامه به آسیب شناسی تولید علم در بخش سوم پرداختند؛ مهم ترین کارکرد تولید علم این است که در جامعه اسلامی پویایی و تحرک، به شکل یک الگوی عینی درآید، اما احتمالا آسیب هایی ممکن است داشته باشد مانند: کپی برداری که در غالب ترجمه گرایی و مقلدپروری شکل می گیرد و استفاده از شیوه هایی که در سایر کشورها در تولید علم استفاده می کنند.

در پایان ایشان راهکاری را ارائه دادند که عبارتند از: استفاده از ابزارهای نوین در تولید علم، شناخت جایگاه علم در فعالیت های روزمره، گفتمان سازی علم که به صورت تعاملی و همه جانبه صورت گیرد.